Τρίτη 7 Ιανουαρίου 2014

Leonard Cohen / Jeff Buckley - Hallelujah


Ο έρωτας δεν είναι απλό συναίσθημα, όταν φυσικά πρόκειται για τον πραγματικό και όχι για κάποιο καπρίτσιο και ένα θέλω. Στις αρχαίες θρησκείες πάντα θεοποιούνταν, συνήθως μέσα από την μορφή μια θηλυκής θεάς, αλλά όχι απαραίτητα. Οι Βαβυλώνιοι των λάτρευαν σαν πρωταρχικό θεό, τον πρώτον θεό που μέσα από την μήτρα του χάους, ξεκίνησε την δημιουργία. Αλλά με την επικράτηση των Ιουδαϊκών θρησκειών, κάπου ο ρόλος του έγινε δευτερεύον ως και η απαγόρευση και εξάλειψή του επιδιώκεται. Αλλά πάντα τρυπώνεται στις ζεστές ανθρώπινες καρδιές και ακόμα και μέσα σε θρησκευτικό λόγο βρίσκει τρόπο να εκφραστεί. 
Η εξελληνισμένη έκφραση «αλληλούια», από το εβραϊκό Χαλελουγιάχ (Hallelujah), "κατά γράμμα αποτελεί προτροπή προς ομάδα ανθρώπων να "αινέσουν τον Γιαχ", τον Θεό. Όμως ο Leonard Cohen μέσα από λυρικό μέρος του τραγουδιού του Hallelujah, του 1984, εκφράζει την άποψη της πολλαπλής προσέγγισης της λέξης. Η δική του ερμηνεία, που βρίσκεται στο έβδομο του άλμπουμ, το Various Positions, είναι καθαρά ερωτική. Σε αυτό χρησιμοποιεί κυρίως τα γυναικεία πρόσωπα της Βίβλου. Ουσιαστικά αναφέρεται σε μια αγάπη που έχει φθαρεί από τον χρόνο και σαν παραδείγματα χρησιμοποιεί ιστορίες, που αναφέρονται στο ιερό βιβλίο των Ιουδαίων.
Συγκεκριμένα ο στίχος "You saw her bathing on the roof, her beauty and the moonlight overthrew you" αναφέρεται στην Βηθσαβεέ, που έπεισε τον βασιλιά να σκοτώσει τον σύζυγό της για να έχει τον άντρα που ποθεί. Το "She tied you to her kitchen chair, she broke your throne and she cut your hair" μιλάει για την Δαλιδά, που έκοψε τα μαλλιά του  Σαμψών. Φυσικά ο υπάρχουν και κάποιες αντιθέσεις, μιας και ο στίχος "But remember when I moved in you and the holy dove was moving too" αναφέρεται πιθανόν στην άμωμος σύλληψη, αλλά το "And every breath we drew was hallelujah" μπορεί να έχει πολλές ερμηνείες. Η μία έχει πολλές υπόνοιες ενός... οργασμού.
Όμως η σύλληψη του τραγουδιού έγινε στο Παρίσι, όταν ο Cohen μετά από μια συναυλία του συνάντησε τον Bob Dylan, την επομένη. Με το πρωινό καφέ οι δυο τραγουδοποιοί ανταλλάξανε απόψεις σχετικά με το λυρικό μέρος του τραγουδιού. Σε κάποιες σπάνιες εμφανίσεις το έχει τραγουδήσει και ο Dylan. Ο Cohen, το δούλευε σχεδόν πέντε χρόνια το τραγούδι δοκιμάζοντας σχεδόν 80 διαφορετικές του εκτελέσεις, μέχρι να καταλήξει στην αποδοχή του Dylan.
Αλλά την δόξα γνώρισε το τραγούδι από την εκτέλεση του Jeff Buckley και μάλιστα αρκετά χρόνια μετά τα τον άτυχο θάνατό του. Η δικιά του ερμηνεία συμπεριελήφθη στο άλμπουμ του Grace του 1994, δέκα χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία του τραγουδιού. Η επιθυμία του για να το διασκευάσει προήλθε από μια διασκευή κι όχι από το αυθεντικό. Συγκεκριμένα από τον John Cale και το άκουσε στο άλμπουμ του, το Fragments Of A Rainy Season. Η εκτέλεση του Buckley είναι μακράν η καλύτερη του τραγουδιού και με την φωνή του δίνει ακόμα πιο ερωτικό τόνο στο τραγούδι. Όμως ο ίδιος δεν πρόλαβε να γνωρίσει την επιτυχία του άλμπουμ στο οποίο υπάρχει και το τραγούδι. Μόλις το 2002 έγινε χρυσό στην Αμερική και το τραγούδι βγήκε σε single μόλις το 2007.
Jacek Maniakowski