Bruce Springsteen - The Ghost of Tom Joad

Το πιο βασικό — και μη ανθρώπινο — χαρακτηριστικό ενός λογοτεχνικού ήρωα είναι το γεγονός ότι παραμένει αμετάβλητος. Σε κάθε έργο, ο χαρακτήρας του είναι σταθερός, κάτι που βοηθά τον συγγραφέα να επιδείξει, ίσως και να υποδείξει, κάτι πολύ συγκεκριμένο. Αυτό μπορεί να είναι μια ανθρώπινη αρετή, ένα ελάττωμα ή κάποιο χαρακτηριστικό του ανθρώπινου ψυχισμού, συχνά υπερβάλλοντάς το για να γίνει πιο αντιληπτό και "ορατό".

Ο συγγραφέας, μέσω του ήρωά του, παίρνει μια ανθρώπινη στιγμή και την μετατρέπει σε αιωνιότητα. Πιθανόν ο λογοτεχνικός ήρωας θα ήταν απλώς ένα αόρατο μέλος ενός ακόμα πιο αόρατου πλήθους, αν ο δημιουργός δεν είχε "μεγεθύνει" τη στιγμή, κάνοντάς τον αθάνατο.

Ο Tom Joad είναι ένας τέτοιος ήρωας — κεντρικό πρόσωπο στη νουβέλα του John Steinbeck, The Grapes of Wrath (Τα Σταφύλια της Οργής). Ουσιαστικά, είναι ο κινητήριος μοχλός για να παρουσιάσει ο συγγραφέας την κατάσταση της Μεγάλης Ύφεσης στην Αμερική του Μεσοπολέμου. Μέσω του ήρωά του, σχολιάζει την απάνθρωπη νομοθεσία και την οικονομική πολιτική της εποχής.

Ο Tom Joad, μέσα από το ταξίδι του από την Oklahoma ως την California, παλεύει με τους οικονομικούς μηχανισμούς, με μοναδικά όπλα τις οικουμενικές του αντιλήψεις και τις αρχές του, που βασίζονται στην αίσθηση της πραγματικής ηθικής και της δικαιοσύνης.

Το "φάντασμά" του πλανάται ακόμα πάνω στον ανθρώπινο, λεγόμενο πολιτισμό — και πολλοί είναι αυτοί που το βλέπουν ακόμα.

Ο Bruce Springsteen, γνωστός για την ευαισθησία του στα προβλήματα των καθημερινών ανθρώπων, επικαλείται το The Ghost of Tom Joad για να τραγουδήσει γι’ αυτά. Το τραγούδι βρίσκεται στο ενδέκατο και ομώνυμο άλμπουμ του, που κυκλοφόρησε το 1995. Ο Springsteen δεν επηρεάστηκε μόνο από το βιβλίο, αλλά και από το τραγούδι The Ballad of Tom Joad του Woody Guthrie, το οποίο βασίστηκε στην ταινία του John Ford, ομώνυμη της νουβέλας του Steinbeck.

Και οι δύο τραγουδοποιοί συνεχίζουν μια παράδοση κοινωνικού ακτιβισμού που ξεκίνησε τη δεκαετία του ’30, δίνοντας φωνή σε ανώνυμους ανθρώπους.

Το τραγούδι του Springsteen, με πολλές και διαφορετικές εκτελέσεις από τον ίδιο, είναι στο πνεύμα της εποχής που γράφτηκε. Τότε υπήρχε μια παρόμοια ξηρασία με αυτήν που περιγράφει το βιβλίο. Οι στίχοι:

…αναφέρονται ειρωνικά σε μια δήλωση του George H. W. Bush για την εσωτερική μετανάστευση που προκάλεσε η ξηρασία.

Οι διασκευές του τραγουδιού έγιναν και από άλλους μουσικούς, με πιο ενδιαφέρουσα αυτή των Rage Against the Machine στο άλμπουμ Renegades του 2000 (ηχογραφήθηκε το 1997). Η εκτέλεση τους είναι καθαρά στο στυλ της thrash rap μπάντας, με διαφορετικά μέτρα και ένταση από το πρωτότυπο. Όμως η κοινή εκτέλεση του Tom Morello (κιθαρίστα των RATM) με τον Springsteen είναι η πιο πετυχημένη — μια συνάντηση δύο κόσμων, που ενώνει τη λογοτεχνία, τη μουσική και την κοινωνική συνείδηση.

Jacek Maniakowski

Suppressio Nocturno - Echo-λόγιο

Οι  Suppressio Nocturno απαντούν: 

1) Τι συμβολίζει το όνομα σας;

Είναι λατινική έκφραση για τον εφιάλτη

2) Χρήμα ή δόξα;

Γυναίκες

3) Πως θα προβάλεις με μια λέξη ή μια φράση την μπάντα σου;

Bless the child with every right seal your fate in suiside

4) Σημείο μηδέν της μπάντας

selling our souls to satan

5) Τι μουσική σας εκφράζει λιγότερο ή καθόλου;

Άψυχες φλόρικες  μαλακίες που παίζουν τα mainstream

6) Αν ήταν υπερόπλο η μουσική που θα την χρησιμοποιούσατε;

in your mom

7) Με ποιον θα θέλατε να ανεβείτε στην σκηνή;

Marilyn Manson

8 ) Η μουσική σαν πολιτική ή θρησκευτική έκφραση;

Να παν να γαμηθούν η πολιτική και η θρησκεία, εκφράζουμε τους εαυτούς μας

9) Οι επιρροές σας;

manson,nin,cradle of filtlh etc

10) Μέσον ή σκοπός το συγκρότημα;

Μάλλον μέσον

11) Μέσον ή σκοπός η μουσική;

fkng adiction... η δημιουργία γενικότερα

12) Το ταλέντο συνοδεύει την αλαζονεία ή την ταπεινοφροσύνη;

Αλαζονεία... αν και δεν πιστεύω ότι έχει να κάνει με το ταλέντο, αλλά με την επιτυχία

13) Συμβολικά με ποιο ζώο θα παρομοιάζατε την μπάντα;

really now?? cthulhu

14) Μια ευχή για την μπάντα

Να γαμάει

15) Ποιο είναι το πιο σκοτεινό σημείο της μουσικής δημιουργίας;

Θα σου πω άλλη φορά

Θα τους βρείτε εδώ: website http://suppressionocturno.blogspot.gr/

fb https://www.facebook.com/suppresionocturno

θα τους δείτε: http://www.youtube.com/channel/UCCkU3exbyO_uTl-5_FsF11Q

Θα τους ακούσετε: http://www.last.fm/music/Suppressio+Nocturno

                               http://www.reverbnation.com/suppressionocturno

                               http://vampirefreaks.com/Shtserobelkorp

                               https://soundcloud.com/bats-shtsero

Cadillac Records - Η δύναμη της Μούσας

Η ζωή στο σύνολό της αποτελείται από αιτίες και αποτελέσματα αυτών, που με την σειρά τους καταλήγουν να γίνονται αιτίες για άλλα αποτελέσματα! Κάθε τι ζωντανό εμπεριέχει αυτό το δίπολο και αυτό δημιουργεί την κίνηση. Θέτει σε λειτουργία είτε έναν φαύλο κύκλο, που σαν φίδι στο τέλος απλά δαγκώνει την ουρά του, είτε μια εξελικτική σπείρα, αλλά πάντα σε μια κυκλική διαδρομή, με τα αίτια να συνδέονται με τα αποτελέσματα. Αλλά κάπου στο ενδιάμεσο βρίσκεται κάτι εξίσου σημαντικό, η αφορμή! Και αν κάνουμε έναν παραλληλισμό με τον χρόνο, η αιτία είναι το παρελθόν, το αποτέλεσμα το μέλλον και η αφορμή το παρόν, μια μηδαμινή χρονική παράκαμψη που είναι ικανή να θέσει σε λειτουργία την ιστορία.

Αφορμή, λοιπόν, για τα γραφόμενα στάθηκε η ταινία “Cadillac Records”, μια ταινία του 2008 σε σκηνοθεσία του Darnell Martin, με μοναδικό καστ ηθοποιών αλλά και ξεχωριστές ερμηνείες. Αιτία, όμως, αποτέλεσε η μόνιμη και διαρκής παρουσία της Μούσας στην ανθρώπινη ιστορία. Η δύναμή της δεν είναι φανερή και σπάνια γίνεται αντιληπτή. Ίσως θα την χαρακτήριζα ως μία υπερβολικά διακριτική, ως μία σχεδόν αιθέρια θεότητα που αρέσκεται στο να ψαχουλεύει μέσα στα σκουπίδια, μέσα στα ανθρώπινα απόβλητα ή καλύτερα μέσα σε ανθρώπους-απόβλητα για να ενσαρκωθεί μέσα από αυτούς. Με αυτόν τον τρόπο τους δίνει δύναμη, δύσκολα κατανοητή για τον κάθε άνθρωπο, καθώς δεν έχει κατανοηθεί και η ίδια ως προς τη διάσταση του χρόνου. Αλλά, το πιο σημαντικό είναι πως δεν του στερεί την φύση, αλλά μέσα από αυτή λειτουργεί παραγωγικά και με περίσσια πάντα διακριτικότητα.

Αυτήν τη δύναμη πρέπει να τιθασεύσει ο άνθρωπος και να μην την χρησιμοποιήσει για να χειραγωγήσει, απλά έτοιμος ανά πάσα στιγμή να την κατευθύνει με γνώμονα τη φυσική ισορροπία. Αλλά πηγαίνοντας, για λίγο μόνο, στα πιο συγκεκριμένα, θα ήθελα να κάνω μια πρώτη «υπόθεση εργασίας» για την επιβολή της λεγόμενης «μαύρης» μουσικής. Η επιβολή αυτή προήλθε από ανθρώπους που στην πλειονότητά τους ήταν αυτοδίδακτοι και είναι υπεύθυνη όχι μόνο για τη δημιουργία των βασικών ειδών μουσικής, όπως τα ξέρουμε σήμερα, αλλά και για την κοινωνική επανάσταση μιας άλλης εποχής, στα μάτια της οποίας επανάσταση μπορούσε να θεωρηθεί η ίση αντιμετώπιση. Ουσιαστικά κοιτάζοντας πίσω στον χρόνο από τη «μαύρη μουσική» ξεκίνησε ένα ντόμινο κοινωνικών αλλαγών. Φυσικά τα μελανά σημεία δεν ήταν λίγα, αλλά μάλλον η ιστορία στο τέλος θα τα παραλείψει!

Η μία εκ των δύο εικόνων που με στοίχειωσαν στην εν λόγω ταινία είναι η άφιξη του Muddy Waters στην Αγγλία για μια βρετανική τουρνέ το 1967, που ήταν και η πρώτη του! Μαζί με τον Willie Dixon τους υποδέχτηκαν δημοσιογράφοι με τα φλας να αστράπτουν και το κόκκινο χαλί να στρώνεται. Ο ίδιος ο μπλουζίστας δεν γνώριζε το πόσο δημοφιλής ήταν στην στη μεγαλόνησο. Μόλις όμως, αντίκρισε το θέαμα της υποδοχής, η πρώτη εικόνα που του ήρθε στο νου, σύμφωνα πάντα με το σενάριο της ταινίας, ήταν η εικόνα του εαυτού του στην εποχή του δύσκολου Αμερικάνικου Νότου, στα χρόνια, δηλαδή, που έπαιζε μουσική μόνο για να ξεχάσει τη δουλειά του και μόνο όταν του περίσσευε ο χρόνος. Η εικόνα αυτή κουβαλάει άπειρες κοινωνικές προεκτάσεις, που πέρα απ’ το ότι εύκολα τις φαντάζεται κανείς κι από μόνος του, σηκώνουν πολλή συζήτηση, η οποία δεν χωρά ούτε σε αυτοτελές βιβλίο.

Η δεύτερη εικόνα αφορά μια συναυλία του Chuck Berry, που έπαιζε επιταχυνόμενα rhythm 'n' blues ή αλλιώς rock 'n' roll σε ένα κοινό που αποτελούνταν από λευκούς, από αφρο-αμερικανούς και από ... ένστολα τα όργανα της τάξης. Οι τελευταίοι φρόντισαν να χωρίσουν το κοινό «φυλετικά». Και φυσικά και οι ίδιοι ξεχώριζαν με τη σειρά τους από το κοινό, φορώντας τις μπλε στολές τους, έχοντας το ύφος ανθρώπου που επειγόντως «χρειάζεται κλύσμα» , αλλά και προσπαθώντας να μην έρθουν σε επαφή τόσο με τον τραγουδιστή όσο και μεταξύ τους. Κι εδώ φάνηκε η δύναμη της Μούσας, που μετά από λίγες νότες και πάντα με το γνωστό περπάτημα του καλλιτέχνη, το λεγόμενο «περπάτημα της πάπιας», να δίνει την «οπτική υπόκρουση», ο διαχωρισμός δεν ήταν πια παρά μια φαντασίωση. Το rock 'n' roll έδειξε ότι, ο ρατσισμός είναι για άμουσους και άψυχους...

Ένα ακόμα σημαντικό πρόσωπο της ταινίας, αλλά και γενικά της γέννησης αυτής της μουσικής ήταν ο ιδιοκτήτης της Chess Records, ο Πολωνο-Εβραίος Leonard Chess. Ουσιαστικά ήταν αυτός που κυνήγησε το όνειρο των καλλιτεχνών, σίγουρα και με κερδοσκοπική πρόθεση, αλλά πάντα με γνώμονα το μουσικό ταλέντο και όχι το χρώμα! Μετανάστης και ο ίδιος και με δύο «χαρτιά» μόνο στα χέρια του, τον Muddy Waters και τον Little Walter, αποφάσισε να επενδύσει σε ένα στούντιο και στα blues! Η ιστορία ακόμα του χρωστά, καθώς η ύπαρξή του ήταν σχεδόν αόρατη -σαν τη Μούσα- και χρειάζεται ακόμα χρόνος για να φανερωθεί!

Με την αφορμή που έδωσε αυτή η ταινία, καταλαβαίνει κανείς πόση δύναμη είχε η μουσική εξέλιξη στην κοινωνία και της τότε Αμερικής. Αλλά ακόμα πιο σημαντικό είναι το γεγονός πως αυτή η μουσική επανάσταση ξεκίνησε από ανθρώπους καταπιεσμένους και μάλιστα μέσα στα ξεροχώραφα του Αμερικάνικου Νότου. Δεν χρειάστηκε κανένα πανεπιστήμιο ούτε κάποια μουσική παιδεία για να ενσαρκωθεί η Μούσα σε ψυχές που πραγματικά ήταν έτοιμες να την δεχτούν! Τα ένστικτα και οι σκοτεινές πλευρές ενός ανθρώπινου χαρακτήρα κατάφεραν να σηκώσουν το βάρος της. Αλλά το κύριο μήνυμα είναι η κυρίαρχη και ενδεικτική πάντα θέση της μουσικής σε μια κοινωνία με τη απουσία της να είναι πάντα μια «αντεξέλιξη», θα έλεγα! Η δίωξή της πάντα πραγματοποιείται από ανθρώπους, απ’ τους οποίους το στοιχειώδες αίσθημα της δικαιοσύνης είναι απόν. Και ίσως απαντά σε πολλά ερωτήματα σχετικά με τους λόγους , για τους οποίους η μουσική είναι πάντα το «μαύρο πρόβατο» σε κάθε καταπιεστική κοινωνία.

Σαν επίλογο προτείνω απλά μια ματιά στην ιστορία! Η Ευρώπη βγήκε από τον σκοταδισμό, όταν άρχισε να αναπτύσσεται η τέχνη. Αλλά και η ανάπτυξη κάθε πολιτισμού οφειλόταν στην τέχνη και αυτή πάντα ήταν και συνεχίζει να είναι καθοδηγητής κάθε ανθρώπινης εξέλιξης. Γιατί η τέχνη είναι η αίσθηση του ωραίου και το ωραίο οδηγεί στο αληθινό, αυτό με την σειρά του οδηγεί στο δίκαιο... Και ίσως αυτό να είναι το πραγματικό ζητούμενο...

Jacek Maniakowski

Επιμέλεια κειμένου: Maria Florokapi