Iron Maiden - Can I Play with Madness

Από την εποχή του γνήσιου και ακατέργαστου rock’n’roll, ο βασικός άξονας ήταν η τόλμη. Τόλμησε να συγκρουστεί με το μουσικό κατεστημένο και τα ευκολοχώνευτα τραγούδια της εποχής· αργότερα, όσο μεγάλωνε, τόσο μεγάλωνε και η διάθεση των μουσικών να εξερευνήσουν απάτητα μονοπάτια, είτε με τη σύνθεση είτε με το λυρικό μέρος. Μέσα από αυτήν τη μουσική καταρρίφθηκαν ταμπού, και δεν δίστασε να φλερτάρει με την τρέλα, τις πηγές και τις συνέπειές της.

Οι Iron Maiden είναι ορόσημο για τη heavy metal και πρωτεργάτες της New Wave of British Heavy Metal. Η θεματολογία τους ποικίλει, αποφεύγοντας το τυποποιημένο. Το Seventh Son of a Seventh Son (1988), έβδομο άλμπουμ τους, δεν είναι απλώς ένα ακόμα βήμα· είναι θεμέλιο στο οικοδόμημα της σκληρής μουσικής. Το Can I Play with Madness, πρώτο single του δίσκου, έφτασε στο νούμερο 3 των UK Singles Charts και έγινε το μεγαλύτερο τους χιτ εκείνης της περιόδου.

Το τραγούδι, γραμμένο από Adrian Smith, Bruce Dickinson και Steve Harris, μιλάει για έναν νεαρό που βασανίζεται από οράματα και αναζητά το μέλλον μέσα από μια κρυστάλλινη σφαίρα. Συναντά έναν προφήτη, που προσπαθεί να τον καθοδηγήσει, όμως ο νεαρός, φοβούμενος την τρέλα, απορρίπτει τις συμβουλές του. Το θέμα συνδέεται με το concept του άλμπουμ, που περιστρέφεται γύρω από τον μύθο του «έβδομου γιου του έβδομου γιου», ο οποίος βασίζεται σε μια παλιά αγγλοσαξονική δοξασία για μαγικές δυνάμεις και προφητικά χαρίσματα.

Το βιντεοκλίπ, σκηνοθετημένο από τον Julian Doyle (γνωστό από συνεργασίες με Monty Python και Kate Bush), γυρίστηκε στο Tintern Abbey και στις Chislehurst Caves. Πρωταγωνιστεί ο Graham Chapman των Monty Python, σε μία από τις τελευταίες εμφανίσεις του πριν τον θάνατό του το 1989. Υποδύεται έναν αυστηρό καθηγητή που επικρίνει μαθητή επειδή ζωγραφίζει τον Eddie, τη μασκότ του συγκροτήματος. Ξεφυλλίζοντας ένα περιοδικό heavy metal, πέφτει σε μια καταπακτή και ξεκινά μια σουρεαλιστική περιπέτεια, όπου συναντά τον Eddie σε ψυγεία και υπόγειες αίθουσες. Η σκηνική υπερβολή και το χιούμορ του Chapman δένουν με την αισθητική των Maiden, δημιουργώντας ένα βίντεο που έμεινε εμβληματικό.

Το τραγούδι αρχικά ξεκίνησε ως μπαλάντα με τίτλο On the Wings of Eagles, αλλά εξελίχθηκε σε εκρηκτικό heavy metal κομμάτι. Η επιτυχία του δεν ήταν μόνο εμπορική· αποτέλεσε σημείο αναφοράς για το πώς η metal μπορούσε να συνδυάσει conceptual αφήγηση, θεατρικότητα και mainstream απήχηση.

Η σημασία του “Can I Play with Madness” δεν περιορίζεται στο chart. Είναι ένα παράδειγμα του πώς η rock και η metal τόλμησαν να μιλήσουν για τρέλα, προφητεία, φόβο και αναζήτηση νοήματος, θέματα που ξεπερνούσαν την απλή διασκέδαση. Και το βίντεο, με την παρουσία ενός Monty Python, δείχνει τη γόνιμη συνάντηση δύο κόσμων: του χιούμορ και της σκληρής μουσικής.

Jacek Henryk Maniakowski