BAiLDSA - Νe znam

 

Οι θεοί αλλάζουν, αναλόγως με την εξέλιξη μιας κοινωνίας, αλλά τις περισσότερες φορές χρησιμοποιούνται σαν ψευδο-πνευματική καθοδήγηση προς ένα σκοπό, ο οποίος εξυπηρετεί νέους φεουδάρχες και μια νέα ελίτ. Πλέον έχουν χάσει τα ανθρωπόμορφα χαρακτηριστικά τους, αντιγραφές βασιλιάδων και αφεντάδων. Οι σημερινοί θεοί έχουν πιο αόριστη υπόσταση και ταυτίζονται με έννοιες, όπως η πρόοδος, ανάπτυξη, χρήμα και οικονομία. Και στο βωμό τους εύκολα θυσιάζονται οι άνθρωποι οποίοι δεν ακολουθούν τους κανόνες τους. Όμως η μεγαλύτερη θυσία είναι αυτών που ακολουθούν του κανόνες τους, αυτοί χάνουν την ψυχή τους. Με αποτέλεσμα η σημερινή κοινωνία να μοιάζει σχεδόν με το δυστοπικό  Brazil του 1985, μια ταινία του Terry Gilliam. Όπου η άγνοια θεωρείται προσόν για τους νέους θεούς και κυρίως για τους αυτοδιορισμένους αντιπροσώπους τους.

Η φράση «δεν ξέρω», όχι με την σωκρατική έννοια της παραδοχής και της αναζήτησης της γνώσης, αλλά με την αλαζονική άγνοια της απόρριψης της γνώσης, γίνεται διαβατήριο για επαγγελματική αποκατάσταση. Το «Νe znam» σημαίνει «δεν ξέρω» σε όλες σχεδόν σλαβικές διαλέκτους και γλώσσες. Αλλά είναι και τραγούδι από το τρίτο άλμπουμ των BAiLDSA, το “WarZone” (Mantra Records/2018). «Το “ne znam” είναι σε στίχους και μουσική των BAiLDSA και κυκλοφόρησε ως e-single το Οκτώβρη του 2017 μαζί με videoclip από γυρίσματα που γίναν στο Street Mode Festival του 2016 και του 2017. Περιέχεται στο 3ο άλμπουμ των BAiLDSA “WarZone” (Mantra Records/2018). Είναι στο playlist των συναυλιών από το 2016.» Παρουσιάζει το τραγούδι ο Θάνος Γκουτάνος κιθαρίστας του συγκροτήματος.

Και στην συνέχεια αποκαλύπτει πως δημιουργήθηκε το τραγούδι: «Μουσικά θέλαμε να φτιάξουμε ένα δυνατό, χορευτικό, γκαραζοπάνκ-indie κομμάτι με roots στοιχεία. Οι στίχοι μιλάνε για μια ουτοπική κοινωνία όπου οι θεμελιώδεις έννοιες της δυτικής αστικής κοινωνίας όπως την γνωρίζουμε, δεν έχουν καμία σημασία.». Και οι βασικές της έννοιες έχουν να κάνουν με την ελευθερία και πρόσβαση σε βασικές ανάγκες ενός ανθρώπου. Η άγνοια προς αυτές, ουσιαστικά «στρώνει το χαλί» για μια δυστοπική κοινωνία, η οποία δίνει αξία μόνο σε ότι μπορεί να εκμεταλλευτεί.

Η κεντρική ιδέα του τραγουδιού είναι και το ρεφρέν του:

 «ne, ne znam, ne vidim, ne čujem

by the way you people tell me how ya doing?

ne, ne znam, ne vidim, ne čujem

by the way you people tell me are you grooving?»

«Πρώτα μουσική, μετά στίχοι. Αν και το refrain υπήρχε σαν ιδέα πριν καιρό» αναφέρει ο Θάνος στην ερώτηση πως γράφτηκε το κομμάτι.

 Στην Ελλάδα υπάρχουν ακόμα πολλά χωριά που χρησιμοποιούν σλαβικές διαλέκτους κυρίως στην βόρεια Ελλάδα. Και φυσικά έχουν και τις δικές τους εκφράσεις, σχεδόν συνωμοτικές, ώστε να μην μπορεί να τις καταλάβεις κάποιος που είναι ντόπιος. «Στο Φεστιβάλ Πόζαρ στο Λουτράκι Πέλλας το σύνθημα της περιοχής είναι “ne znam, ne videm, ne čujem” (στην διάλεκτο που λένε “ντόπια”) που σημαίνει “δεν ξέρω, δεν είδα, δεν άκουσα» συνεχίζει να μας διηγείται ο Θάνος για περίεργα συμβάντα που να σχετίζονται με το τραγούδι. Υποθέτω πως οι κάτοικοι αγκάλιασαν αμέσως το τραγούδι.

Όσο για το μήνυμα που μεταφέρει καταλήγει ο κιθαρίστας του συγκροτήματος: «Το τραγούδι περιγράφει μια διαφορετική κατάσταση-έκσταση για να τονίσει και να υπογραμμίσει την ασχήμια της καθημερινότητας ενός μεγάλου αστικού κέντρου όπου ο χρόνος μετριέται μόνο ως χρήμα. Το μήνυμα είναι η προτροπή για αλλαγή στην καθημερινότητά μας.»

Όπως στην ταινία του Terry Gilliam, το Brazil, ο έρωτας είναι αυτός που σπάει την αποχαυνωτική ρουτίνα και ουσιαστικά δείχνει την πραγματικότητα στον ήρωα. Μια τέτοια δύναμη μπορεί να χουν ακόμα και μερικοί στίχοι και λίγες νότες. 

Jacek Henryk Maniakowski