Τρίτη 27 Ιουνίου 2023

Χρειαζόμαστε τις cover μπάντες;

 

Άραγε, ποια η αξία ενός βιβλίου χωρίς την ανάγνωσή του; Άραγε ένας πομπός ραδιοφώνου, χωρίς κανέναν δέκτη, πόση σημασία έχει; Η αξία της τέχνης, της γνώσης, αλλά ακόμα και του χρήματος είναι η αλληλοεπίδρασή τους. Δηλαδή, το χρήμα, η γνώση και η τέχνη έχουν αξία μόνο όταν «γυρίζουν». Καμιά φορά και κάποιο τσιγάρο, που σε άλλες χώρες είναι νόμιμο και σε άλλες όχι. Άρα η μουσική, σαν σημαντικό κομμάτι της τέχνης, πρέπει και αυτή να «γυρίζει» και να διαδίδεται.

Η πεμπτουσία της rock/metal είναι η ζωντανή εμφάνιση ενός καλλιτέχνη ή μπάντας. Αλλά το ερώτημα είναι, μάλλον ρητορικό, αν μια μπάντα μπορεί να εμφανιστεί σε κοινό κάθε πόλης ή ακόμα κάθε χώρας. Η απάντηση είναι όχι και οι λόγοι αντιστρόφως πιο πολλοί και πολύπλοκοι με την μονολεκτική και απλή απάντηση. Αυτό το κενό, λοιπόν είναι έτοιμες να καλύψουν οι cover μπάντες.



Οι cover μπάντες έχουν δεχτεί ουκ ολίγες κατηγορίες, κυρίως μέσα από καλλιτεχνικούς/ μουσικούς κύκλους. Είναι λοιπόν δίκαιες αυτές οι κατηγορίες ή απλά άλλη μια πικρόχολη κριτική; Σίγουρα δεν υπάρχει απάντηση μέσα στο δίπολο που έθεσα, όπως δεν υπάρχει στην φύση το απόλυτα λευκό και το απόλυτο μαύρο. Άρα τα πράγματα είναι κάπως γκρίζα ως και θολά.

Σίγουρα η μουσική δεν είναι μόνο ιδέες και τέχνη, αλλά εμπεριέχει και πολύ χρήμα, δόξα και σεξ. Δεν χρειάζεται να αναφερθώ και για τα τρία αυτά οι περισσότεροι θα έκαναν τα πάντα για να τα αποκτήσουν. Ακόμα καλύτερα αν θα μπορούσαν με την μία και μαζί. Κάτι τέτοιο μπορεί να προσφέρει η επιτυχία ενός άλμπουμ ή και ενός τραγουδιού μόνο. Άρα το κίνητρο σε μια πιστή αντιγραφή κάποιου καλλιτέχνη μπορεί να περιέχει αυτά τα κίνητρα. Παρόλα που το αποτέλεσμα μπορεί να είναι αξιοθαύμαστο. Όμως το ακροατήριο, σε ένα τέτοιο επιτυχημένο live, σίγουρα θα το απολαύσει. Ακόμα και κάποιοι θα αναζητήσουν πολύ καλύτερα τον καλλιτέχνη που αντιγράφτηκε από την μπάντα στο stage. Και σε τελική όλοι είναι ευχαριστημένοι.



Μια ακόμα περίπτωση μπορεί να είναι μια ατάλαντη μπάντα, αλλά με καλές μουσικές γνώσεις, που προσπαθεί να βρει δόξα, ίσως και χρήμα και σεξ, μέσα από τα τραγούδια ενός ήδη καταξιωμένου συγκροτήματος. Αλλά από την άλλη, το κόστος να δεις μια ήδη μεγάλη μπάντα ή καλλιτέχνη, αν ποτέ παίξει στην πόλη σου, είναι πολύ μεγάλο. Αλλά ένα φτηνό υποκατάστατο σίγουρα μπορεί να σε ταξειδέψει στο μεγαλείο αυτής μπάντας. Πάντα με την προϋπόθεση, ότι είναι πλήρως προετοιμασμένοι οι μουσικοί και με άψογη εκτέλεση/μίμηση.

Και ίσως το μεγαλύτερο επιχείρημα για τις cover μπάντες, είναι η απόσυρση ενός καλλιτέχνη, είτε από το μουσικό στερέωμα είτε από την ίδια την ζωή των μελών ενός πάλαι πότε δοξασμένου συγκροτήματος. Κάτι τέτοιο μπορεί να είναι μέρος μια μουσικής διαπαιδαγώγησης που περιλαμβάνει από μουσικούς ως και τον πιο «αμύητο» θεατή/ακροατή. Αλλά πάλι αυτό που διαφοροποιεί τις όψεις του ίδιο εγχειρήματος είναι το κίνητρο. Κάτι που μπορεί, μάλλον σίγουρα, δεν ενδιαφέρει κανέναν που βλέπει μια ζωντανή εμφάνιση μιας cover band. Ακόμα και ο παλιός φαν της αυθεντικής μπάντας, που τους έχει δει live, μπορεί να απολαύσει ένα καλοστημένο show. Τα fun club και αυτά μπορούν άνετα να βρουν μια αφορμή να βρεθούν όλοι μαζί ξανά να ακούσουν τα αγαπημένα τους τραγούδια της αγαπημένης τους μπάντας.



Σίγουρα δεν μπορούμε να απολαύσουμε κάποιο έργο του William Shakespeare, με τον ίδιο να μας υποκλίνεται στο τέλος του, αλλά οι παράγοντες που συμμετέχουν σε μια αναπαραγωγή πρέπει να είναι πολύ καλά προετοιμασμένοι και με βαθιά γνώση του όλου έργου του μεγάλου δραματουργού. Το ίδιο πρέπει να συμβαίνει και τις cover band. Που για να τιμήσουν μια μπάντα, πρέπει να έχουν μια βαθιά γνώση της. Ο δε χαρακτήρας της κάθε τους εμφάνισης, πέρα της ψυχαγωγίας πρέπει να έχει ένα διδακτικό ρόλο και ο τρόπος που θα το κάνουν οι μουσικοί, είναι αυτός που μπορεί να τους ξεχωρίσει από άλλες μπάντες του είδους.

Οι «αρπαχτές», πρέπει να κρίνονται από το κοινό με πολύ αυστηρό τρόπο, δηλαδή αγνοώντας την στο μέλλον. Από την άλλη κάτι τέτοιο να περνάει από ένα στοιχειώδες φίλτρο από τους διοργανωτές, οι οποίοι ναι μεν θέλουν ζεστό χρήμα, αλλά να μην η τελευταία φορά που θα το πάρουν.

Οι μπάντες πρέπει να αντιμετωπίζουν με μια σχεδόν θρησκευτική ευλάβεια το αυθεντικό έργο του καλλιτέχνη που αντιπροσωπεύουν, σαν υπάλληλος κάποιου μουσείου περιποιείται κάποιο σπάνιο ιστορικό τεχνούργημα, για να μπορούν να το δουν ασφαλές οι επισκέπτες. Άλλωστε δεν ανήκει σε αυτούς, δεν είναι δικό τους έργο, απλά θέλουν να το αναδείξουν  σε κοινό, που κατά βάση, δεν πρόλαβε να δει τους αυθεντικούς μουσικούς να εκτελούν τα δικά τους έργα.

Το να θέσουμε το θέμα πνευματικών δικαιωμάτων, δεν είναι επί του παρόντος, ούτε μια στοιχειώδης αναφορά είναι αρκετή. Ούτε δεν θα ασχοληθούμε με μουσικούς που κάνουν απλά διασκευές από διάφορες μπάντες και διάφορα τραγούδια. Αυτό μπορούν να το κάνουν και στο στούντιο  μόνοι τους καλώντας μερικούς φίλους, δεν είναι αναγκαίο να πληρωθούν κιόλας, την  ίδια στιγμή που δεν αποδίδουν κανένα πνευματικό δικαίωμα σε αυτόν που το δικαιούται.



Σε τελική ανάλυση, δεν είναι κακό να αναπαράγεις την μουσική ενός καλλιτέχνη ή μπάντας, ειδικά αν αυτοί έχουν αποσυρθεί. Αλλά αυτό να γίνεται με αρκετά αυστηρές προϋποθέσεις και κυρίως ηθικές. Και φυσικά το αποτέλεσμα να είναι άκρως επαγγελματικό.


Jacek Henryk Maniakowski