Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου 2013

King Crimson - Epitaph


Το rock'n'roll δεν είναι κάποιο είδος μουσικής απλά και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι έχει μια οργανική ανάπτυξη.  Όπως ένα δέντρο με τις διακλαδομένες ρίζες, που καταλήγουν σε έναν κορμό και αυτός με την σειρά του εξελίσσεται σε πολλά κλαδιά και παρακλάδια. Και αυτά με την σειρά τους, δίνουν τους καρπούς τους, πέρα από την μουσική, που είναι βασικό ζητούμενο και ο κορμός. Τα "φρούτα" αυτά είναι αρκετά και διαφορετικά μεταξύ τους, από συναίσθημα που δημιουργεί μια κάποια ερωτική ιστορία, ως σοβαρές πληροφορίες για γεγονότα του παρελθόντος, αλλά και τροφή για σκέψη με φιλοσοφικούς προβληματισμούς.
Από τα απλά ακόρντα στα πρώτα του βήματα, άρχισε να γίνεται πιο πολύπλοκη, σε αναζήτηση νέων μουσικών εμπειριών. Η αρχή έγινε με το Psychedelic rock, που αργότερα  εξελίσσεται σε Progressive rock. Το λυρικό μέρος άρχισε να καταπιάνεται με θέματα που ξεφεύγουν από το πλαίσιο της προσωπική εμπειρίας του δημιουργού. Από τα πρώτα συγκροτήματα ήταν και οι  King Crimson και το ντεμπούτο άλμπουμ τους  In the Court of the Crimson King του του 1969, έδωσε και το πιο γνωστό τους δημιούργημα, το Epitaph. Η δημιουργία των Robert Fripp, Ian McDonald, Greg Lake και Michael Giles, στο λυρικό της μέρος είναι μια φιλοσοφική ελεγεία για την δυστοπία. Είναι η περιγραφή ενός φανταστικού κόσμου  απόλυτης δυστυχίας. 
Στην τέχνη το έχουμε συναντήσει κυρίως στην λογοτεχνία με τα «Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ» του Τζόναθαν Σουίφτ (1726), ο «Θαυμαστός Καινούριος Κόσμος» του Άλντους Χάξλεϋ, το «1984» του Τζορτζ Όργουελ (1949). Στο κινηματογράφο τέτοιους κόσμους είδαμε στο Blade Runner καθώς και την τριλογία Μάτριξ. Το τραγούδι αναφέρεται στο επιτάφιο, το μήνυμα που γράφεται στην ταφόπλακα. Απλά η αναφορά είναι στην ανθρωπότητα  κι όχι σε έναν άνθρωπο. Η βασική αιτία είναι η σύγχυση και το "confusion."  ακούγεται σαν μια σπαρακτική κραυγή, που μένει στον ακροατή. Ο μπασίστα Greg Lake, που έπαιξε μαζί τους μόνο στο πρώτο  άλμπουμ, αναφέρει ότι η μπάντα είχε μια αξιοθαύμαστη ικανότητα να προβλέπει μελλοντικές καταστάσεις. Τα τραγούδια τους είναι πιο επίκαιρα τώρα, παρά την εποχή που γράφτηκαν. Και δυστυχώς ισχύει. 
Όμως, τα προφητικά οράματα του Peter Sinfield, που είναι υπεύθυνος για το λυρικό μέρος ήταν αποτέλεσμα και ενός "ταξειδιού" στα οράματα που προσέφερε το  LSD, ναρκωτικό πολύ δημοφιλές εκείνη την εποχή, στους μουσικούς κύκλους. Οι τακτικές επισκέψεις σε κάποιο γκουρού έδωσαν ακόμα περισσότερες πηγές έμπνευσης για τους στίχους του. Στην ουσία, οι στίχοι δεν έχουν ερμηνευτεί πλήρως. Η βαριά χρήση του μέλοτρον, είναι η πιο κατάλληλη συνοδός στους πεσιμιστικούς στίχους. 
 Jacek Maniakowski

Cat Stevens - Wild World


Oh baby baby it's a wild world, 
It's hard to get by just upon a smile. 
Oh baby baby it's a wild world. 
Οι στίχοι αυτοί δεν αποτελούν καμιά απροσδόκητη δήλωση, ούτε έχουν κάποια στοιχειώδης πρωτοτυπία. Είναι γεγονός ότι η άγρια ζούγκλα έχει μεταφερθεί στις πόλεις και τα ζωώδη ένστικτα απλά στάθηκαν στα δύο πόδια και φόρεσαν πολύχρωμα ρούχα, ενίοτε και μονόχρωμα. Αλλά η βία και αγριότητα, σταματά να είναι απλά μια φυσιολογικά αυτόματη και μη παρατηρήσιμη κατάσταση, όταν η δημιουργικότητα ή έρωτας μπαίνουν στο καθημερινό πρόγραμμα του ανθρώπου. Τότε βλέπει τον παραλογισμό γύρω του και αν είναι καλλιτέχνης, έχει την δυνατότητα να το εκφράσει. 
Στον κόσμο της μουσική όταν ακούμε για Wild World, το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό, είναι η δημιουργία του  Cat Stevens, αργότερα Yusuf Islam και γεννημένου σαν Steven Demetre Georgiou. Το τραγούδι βρίσκεται στο τέταρτο του άλμπουμ, το  Tea for the Tillerman του 1970. Όπως και στο προηγούμενο άλμπουμ του, το Mona Bone Jakon, ο τραγουδιστής και τραγουδοποιός,μετουσιώνει τα προβλήματα του παρελθόντος σε τραγούδια. Εισπράττει επιτυχία και παγκόσμια αναγνώριση, δημιουργώντας μερικές από τις πιο αρχετυπικές μουσικές συνθέσεις στην ιστορία της rock και pop μουσικής. Η παραγωγή του  With Samwell-Smith προσδίδει έναν folk rock, ουσιαστικά δημιουργώντας έναν νέο ήχο. 
Αλλά ως συνήθως, το μεγαλύτερο ενδιαφέρον στρέφεται στο λυρικό μέρος, μιας και πάντα οι λίγοι στίχοι μπορούν να διηγηθούν πολλές ιστορίες. Και κάθε γνήσιος ποιητής έχει και μια μούσα, που ο έρωτας γι αυτή αποτελεί μια ανεξάντλητη πηγή δημιουργίας. Για τον Σουηδό-Κύπριο η πηγή αυτή λεγόταν  Patti D'Arbanville, η διετή σχέση με την Αμερικανίδα ηθοποιό πρόσφερε μουσικά αριστουργήματα στο μουσικόφιλο κοινό ανά τη υφήλιο. Το Wild World είναι ένα ακόμα τραγούδι που γράφτηκε γι αυτήν. Ουσιαστικά σηματοδοτεί την λήξη της ρομαντικής προσέγγισης στην σχέση τους και την έξοδο προς τον πραγματικό κόσμο, χωρίς τα γυαλιά της εξιδανίκευσης. Η συνοδεία μουσικών ακόρντων,κοινών στην ισπανική μουσική, λειτουργεί αρμονικά μαζί τους, επιτείνοντας τους. Σχεδόν τέσσερις δεκαετίες μετά την δημιουργία του, ο ίδιος παραδέχεται ότι, ουσιαστικά προειδοποιεί τον εαυτό του για τα επακόλουθα της επιστροφής του στην πραγματικότητα. Το τραγούδι μιλάει για το χάσιμο της επαφής με την πραγματικότητα και κυρίως με το σπίτι του, καταλήγει. 
Η πορεία του του τραγουδιού συνεχίζεται ως σήμερα, που ήταν και το πρώτο του, που μπήκε σε Αμερικάνικο  chart. Όμως, το ταξείδι του ξεκίνησε με κάποια παρανόηση, καθώς πρώτα κυκλοφόρησε το cover του από τον Jimmy Cliff, τρεις μήνες πριν την κυκλοφορία της αυθεντικής εκτέλεσης και μάλιστα με πολύ επιτυχία, καθώς έφτασε ως το νούμερο 8 του Βρετανικού chart. Έτσι με τη κυκλοφορία της κανονικής εκτέλεσης οι περισσότεροι είχαν την εντύπωση, πως αυτή ήταν η διασκευή. Επίσης η διασκευή των Mr. Big, μέσα από το τρίτο τους άλμπουμ, το Bump Ahead,  ανέβηκα αρκετά ψηλά στα Αμερικάνικα chart. 
Jacek Maniakowski