Παρασκευή 3 Ιανουαρίου 2014

Bruce Springsteen - The Ghost of Tom Joad


Το πιο βασικό και μη ανθρώπινο χαρακτηριστικό ενός λογοτεχνικού ήρωα το γεγονός ότι παραμένει αμετάβλητος. Σε κάθε έργο ο χαρακτήρας του είναι σταθερός, κάτι που βοηθάει και τον συγγραφέα να επιδείξει, ίσως και να υποδείξει κάτι πολύ συγκεκριμένο. Αυτό μπορεί να είναι κάποια ανθρώπινη αρετή, ελάττωμα, αλλά και κάποιο χαρακτηριστικό του ανθρώπινου ψυχισμού, πολλές φορές υπερβάλοντάς το  για να γίνει πιο αντιληπτό και "ορατό".  Ο συγγραφέας μέσω του ήρωα του, παίρνει μια ανθρώπινη στιγμή και την μετατρέπει σε αιωνιότητα. Πιθανόν ο ο λογοτεχνικός ήρωας θα ήταν απλώς ένα αόρατο μέλος ενός ακόμα πιο αόρατου πλήθους, αν ο δημιουργός δεν είχε "μεγεθύνει" την στιγμή κάνοντάς τον αθάνατο. 
Ο Tom Joad, είναι ένας τέτοιος ήρωας, κεντρικό πρόσωπο στην νουβέλα του John Steinbeck, το The Grapes of Wrath (Τα Σταφύλια της Οργής). Ουσιαστικά είναι κινητήριος μοχλός για να παρουσιάσει ο συγγραφέας την κατάσταση της μεγάλης κρίσης στην Αμερική του μεσοπολέμου. Αλλά και να σχολιάσει, μέσω του ήρωα του, την απάνθρωπη νομοθεσία  και την οικονομική πολιτική. Ο Tom Joad, μέσα από το ταξείδι του από την Oklahoma ως την California παλεύει με τους οικονομικούς μηχανισμούς με μοναδικά όπλα τις οικουμενικές του αντιλήψεις, αλλά και τις αρχές του που βασίζονται στην αίσθηση της πραγματικής ηθικής και της δικαιοσύνης. 
Το "φάντασμά" του πλανάται ακόμα πάνω στον ανθρώπινο, λεγόμενο πολιτισμό και πολλοί είναι αυτοί που το βλέπουν ακόμα. Ο  Bruce Springsteen είναι γνωστός για την ευαισθησία του στα προβλήματα των καθημερινών ανθρώπων και για να τραγουδήσει γι αυτά επικαλείται το "The Ghost of Tom Joad". Δημιουργία του ίδιου βρίσκεται στο ενδέκατο  και ομώνυμο του τραγουδιού άλμπουμ του 1995. Ο τραγουδοποιός δεν επηρεάστηκε μόνο από το βιβλίο, αλλά και από το τραγούδι  "The Ballad of Tom Joad" του Woody Guthrie. Το οποίο με την σειρά του, βασίστηκε στην ταινία του John Ford, ομώνυμη της νουβέλας του Steinbeck. Και οι δύο τραγουδιστές όμως συνεχίζουν μια παράδοση ενός κοινωνικού ακτιβισμού, που ξεκίνησε την δεκαετία του '30, δίνοντας φωνή σε ανώνυμους ανθρώπους.  
Το τραγούδι του Springsteen, που οι εκτελέσεις από τον ίδιο είναι αρκετές και διαφορετικές μεταξύ τους, είναι στο πνεύμα της εποχής που γράφτηκες. Μιας που υπήρχε μια παρόμοια ξηρασία με αυτήν που περιγράφει και το βιβλίο. Οι στίχοι The highway is alive tonight —/ But where it's headed, everybody knows. / I'm sittin' down here in the campfire light / Waitin' on the ghost of Tom Joad. Αναφέρονται σε μια ειρωνική του αναφορά του George H. W. Bush  στην εσωτερική μετανάστευση που δημιούργησε η εν λόγω ξηρασία. 
Οι διασκευές του έγιναν και από άλλους μουσικούς, με πιο ενδιαφέρουσα αυτήν  των Rage Against the Machine στο άλμπουμ τους Renegades του 1997. Η εκτέλεση του ήταν καθαρά στο στυλ της  thrash rap μπάντας με τα μέτρα να είναι διαφορετικά από το πρωτότυπο. Αλλά η κοινή εκτέλεση του Tom Morelo των RATM με τον Springsteen είναι η πιο πετυχημένη. 
Jacek Maniakowski

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου