Led Zeppelin - Kashmir

Το "Kashmir" είναι από τα πιο γνωστά τραγούδια των Led Zeppelin και εμπεριέχεται στο 6ο album τους το Physical Graffiti, που κυκλοφόρησε το 1975. Δημιουργία των Jimmy Page και Robert Plant, με συνδρομή John Bonham, γράφτηκε 1973. Το τραγούδι κυκλοφόρησε επίσης, με ακόμα πιο μεγάλη διάρκεια, κανονική του στο album είναι 9:41, στο No Quarter: Jimmy Page and Robert Plant Unledded, μια δουλειά των δυο μελών του γκρουπ μαζί με παραδοσιακή Αίγυπτο-Μαροκινή ορχήστρα.

Με έντονα ανατολίτικα στοιχεία, αλλά και μεγάλη διάρκεια το τραγούδι δεν είχε ιδιαίτερο πρόβλημα στην προβολή του από τα ραδιόφωνα. Αν και ταμπού των τρίλεπτων κομματιών έχει ξεπεραστεί πάνω από μια δεκαετία, υπήρχε πάντα μια δυσφορία απέναντι στα μεγάλης διάρκειας κομμάτια. Η επιτυχία του "Stairway to Heaven" αποτέλεσε "πολιορκητικό κριό" για την προβολή του Kashmir και μέσω του ραδιοφώνου.

Η μουσική πολυπλοκότητα του κομματιού ουσιαστικά είναι πολιτισμική ένωση με κεντρικό άξονα το ροκ. Οι μαροκινές, ινδικές και μελωδίες της Μέσης Ανατολής εναλλάσσονται αρμονικά πάνω στα σκληρά riff. Η ιδέα να γραφτεί ανατολίτικο τραγούδι, ήρθε στον Page, όταν ήθελε να χρησιμοποιήσει ένα σιτάρ, που το είχε αρκετό καιρό να σκονίζεται. Η προσθήκη του μέλοτρον και βιολιών, απλά επιτείνει τον ήδη εξωτικό χαρακτήρα του.

Αν και ο τίτλος αναφέρεται σε μια περιοχή ανάμεσα σε Πακιστάν και Ινδία, αιτία σύρραξης ανάμεσα σε δυο αυτές χώρες, το λυρικό τμήμα του γράφτηκε κάπου στο Νότιο Μαρόκο, μετά την 1973 US Tour της μπάντας. Ο Plant το έγραψε σε μια περιοχή που λέγεται "the waste lands", ταξειδεύοντας από το Goulimine (πόλη γνωστή σαν την "Πύλη της Ερήμου" ) ως την πόλη Tantan, καταμεσής της Ερήμου Σαχάρα. Ο ίδιος θέτει το κομμάτι πάνω από τον ίδιο και θεωρεί ότι είναι το μεγαλύτερο του στιχουργικό κατόρθωμα. Αν και ήλιος είναι καταστρεπτικός στην έρημο, οι στίχοι του προσδίδουν μια θετική ενέργεια σ' αυτόν. 

Jacek Maniakowski